Woensdag 23 juni heeft de voorzieningenrechter in Utrecht een uitspraak gedaan in de zaak die aangekaart was door de Stichting Stamina. De uitspraak is dat de 200 Konikpaarden in feite ‘gehouden dieren’ zijn, gevangen middels een vangweide, en ze daarom naar de slacht mogen worden gebracht.
Konikpaard
Het Konikpaard is een bijzonder paardenras met oorsprong in Polen. In Polen wilde men de uitgestorven Tarpan weer terug fokken. Nu staat het Konikpaard het dichtst bij het Tarpan paard. Het Konikpaard is een bijzonder vriendelijk en werkwillig paard.
De rechtbank heeft in haar arrest gemeld dat het de keuze van de wetgever is dat de dieren afgevoerd mogen worden. De rechter heeft zich hier aan te houden. Gemakkelijk gezegd. Als dit bij elke rechtszaak gaat, hoeft een rechter niets meer te doen. De wetgever heeft het tenslotte besloten.
Een mail naar het ministerie leverde het resultaat op, dat men zich moet melden bij de provincie Flevoland. Die gaat er dan weer over. Het gaat er steeds meer op lijken dat het Konikpaard geen rechten meer heeft in Nederland. De Groene Amsterdammer schreef er al over in december 1997 in een artikel over ‘De rechten van het Konikpaard’.
Minister Carola Schouten, Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit, is in haar beantwoording op de vragen van de Partij van de Dieren van 23 april ingegaan op de bovenstaande problematiek. Volgens de minister (vraag 2) zijn de Konikpaarden en de Heckrunderen juridisch gezien verwilderde dieren. Deze dieren vallen niet onder de beschermingsregimes voor soorten op grond van de Wet Natuurbescherming. Het beheer van de dieren is voortgekomen uit het beleidskader beheer van de Oostvaardersplassen van de provincie Flevoland. Tevens is het opgenomen in het Faunabeheerplan Flevoland 2019-2023. Het ‘verminderen’ van de dieren past hierin.
Dat laatste document is een stuk van ruim 300 pagina’s. Erg interessant, maar het is net of je gek geworden bent. Zoek voor de aardigheid eens de woorden ‘grote grazers’, ‘Heckrunderen’ of Konikpaarden’ op in het document. Niet echt tegengekomen.
De minister verwijst in eerste instantie naar een document, waarin niet wordt gesproken wordt over grote grazers, Heckrunderen of Konikpaarden. Of althans niet (direct) te vinden zijn. De rechter verwijst in zijn uitspraak naar de wetgever, waarbij het ministerie wijst naar de provincie. Tevens wijst de minister verderop in de beantwoording van de vragen de PvdD (vraag 10) naar het document Beleidskader Beheer Oostvaardersplassen.
In dit ‘document’ staat het volgende te lezen: “ … Het beleid voor de Oostvaardersplassen is erop gericht de Natura 2000-doelen voor vogelsoorten te halen. De bescherming van 31 vogelsoorten en hun leefgebied staat centraal. Naast deze doelen komt er meer landschappelijke variatie en biodiversiteit, met behoud van het unieke karakter van het gebied. Ook is er aandacht voor het dierenwelzijn van de grote grazers en een betere beleving van de Oostvaardersplassen voor bezoekers …. “
Resumerend
Op zich is het een vreemd verhaal. Een rechter die geen uitspraak ‘durft te nemen’ dat tegen het landelijk of regionaal beleid in gaat. Is dit onafhankelijkheid van de rechtspraak?
Vervolgens heeft de minister verwezen naar provinciaal beleid door middel van het wijzen naar het document Faunabeheerplan Flevoland 2019-2023. Hierin is niets of nauwelijks iets terug te vinden over de grote grazers, Heckrunderen of Konikpaarden.
Tevens wordt door de minister verwezen naar het Beleidskader Beheer Oostvaardersplassen. Dit stuk spreekt over het dierenwelzijn van de grote grazers. De vraag nu aan de politiek – landelijk, regionaal, lokaal – of het slachten van 200 Konikpaarden behoort tot het onderdeel ‘dierenwelzijn van de grote grazers’.
Het document Beleidskader Beheer Oostvaardersplassen verwijst dan weer naar het document ‘De Oostvaardersplassen in beeld’. In dit document wordt aangegeven dat de grote grazers in het kerngebied zo’n 300 hectare beschuttingsgebied tot hun beschikking hebben gekregen. Absoluut weer niets over het aanbieden van 200 Konikpaarden voor de slacht. Het lijkt erop in de documenten dat men ‘meer werkt aan dierenwelzijn’ van de vogelpopulatie en dat de grote grazers ondergeschikt zijn. Eigenlijk zijn ze knap lastig in het gebied. Ondanks het feit dat het Konikpaard een bijzonder paardenras is. Laatst kwam de vraag binnen of de provincie nog nooit van ‘sterilisatie van dieren’ had gehoord?
Ondertussen is ook van de provincie een reactie gekomen. In 2018 is het provinciale beleid voor de Oostvaardersplassen door de Staten vastgesteld. Gedeputeerde Staten ziet alleen toe op de uitvoering van het beleidskader, maar heeft geen wettelijke taak hierin. In het beleidskader is opgenomen dat het aantal Heckrunderen en Konikpaarden in de Oostvaardersplassen omlaag moet. Overigens m.b.t. de Konikpaarden is dit meer dan een jaar geleden ook al gebeurd op Texel.
Volgens de provincie gelden er algemene zorgplichtbepalingen die voortkomen uit de Wet Natuurbeheer en Wet Dieren. Staatsbosbeheer moet daar invulling aan geven.
